Böbreklerimizin Düzenli Sağlık Kontrolü
 
• Check-up ( sağlık kontrolü ) hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 

Bilindiği gibi son yıllarda insan sağlığı ve ömrünün uzatılmasına yönelik çalışmalar arasında, sağlık ( check-up ) kontrolüne verilen önem gittikçe yaygınlaşmaktadır. Burada genel check-up’ların yanında; özellikli bazı organlara ait daha titiz organ check-up’ları da yapılmaktadır. Bunlar arasında en yaygın olanına kalp durumunun ve hastalıklarının erken tanımı için yapılan kardiyolojik check-up’ları örnek gösterebiliriz. Bunun yanında gittikçe yaygınlaşan ürolojik, jinekolojik, hipertansiyon, oftalmolojik (göz) gibi check-up’ları saymak mümkündür. 

• Nefrolojik ( Böbrek Hastalıklarına ait ) check-up hakkında ne dersiniz? 

Herhalde biraz arkada ( bel bölgesinde ), bel kemiğinin iki yanında kaldığı için ve sağlıklı olduğunda sessiz gibi duran, ancak organ yetersizliği olduğu zaman fazlaca gürültü-patırtı yapan böbreklerimiz çok zaman gözden kaçmaktadır. Çok yeni bir (2007) anket araştırmasına göre gelişmiş ülkelerde ve kültürlü insanlar arasında böbreklerin vücudumuzun neresinde olduğu ve kesin olarak görevlerinin ne olduğu sorusuna verilen doğru cevapların sadece %5 olduğunu söylersek ne demek istediğimiz daha iyi anlaşılır. Yani insanların böbreklerine ilgili nedense biraz azdır. 

• Böbreğin görevleri hakkında bilgi verir misiniz? 

Böbreklerimizin; vücutta biriken zararlı maddeleri ( toksinleri) kandan temizleyerek idrar ile atmak, vücudumuzun su ve elektrolit ( tuz ve çeşitli elementler ) dengesini düzenli tutmak, kan yapımına yardımcı olmak ( enitropoetin yapımı ) ve vücudun hormon dengesini düzenlemekte yardımcı olmak gibi çok çeşitli ve önemli görevleri vardır. 

• Kronik böbrek yetmezliği nedenlerini özetler misiniz? 

Böbreklerimiz bu görevlerini yerine getiremediği zamanlarda üremik sendrom denilen böbrek yetmezliği ortaya çıkar. Tabii ki bu durumun ortaya çıkması için önce çeşitli böbrek hastalıklarının olması ve bunların ilerlemesi lazımdır. Bu hastalıklardan bazıları; 

1- Kalıtımsal böbrek hastalıkları, polikistik böbrek hastalığı, Alport sendromu hastalığı vb. 
2- Yıllar boyu sessizce ve sinsi seyreden özellikle glomerulonefrit dediğimiz hastalıklar başta olmak üzere çeşitli hastalıklar ( primer böbrek hastalıkları ). Maalesef bu hastalıklar; kalp, akciğer vb. hastalıklarında olduğu gibi çeşitli şikayetlerle kendisini belli etmemektedir. Öksürük, çarpıntı, ağrı gibi belirtiler olmadığı için kişi doktora gitmez. Hastalık ancak böbrek yetmezliği olduğu zaman kendisini belli eder. 
3- Diabet ( şeker hastalığı ); bugün böbrek yetmezliğinde çok önemli yer işgal eden hatta pek çok ülkede böbrek yetmezliğinde ön sırayı işgal eden ve diyaliz merkezlerindeki hastalarda böbrek yetmezliğinin başlıca nedeni olan ( %30-40 oranında ), önce böbrek damarları ve dokusunu tahrip ederek sonunda böbrek yetmezliğine sebep olan çok önemli bir hastalıktır. 
4- Hipertansiyon; hipertansiyon ile böbrek hastalığı ilişkisi çok zamandan beri, ortalama bir asırdan beri bilinmektedir. Gerek hipertansiyonun, tedavi edilmezse böbrek damar bozukluğunu (nefroskleroz) izleyen dönemde böbrek yetmezliğine yol açtığı ve gerekse de primer böbrek hastalıklarının hipertansiyona da neden olarak böbrek yetmezliğini çabuklaştırdığı bilinmektedir. Yani börek hastalığı ve hipertansiyon arasında sıkı bir sebep-sonuç ilişkisi vardır. Böbrek yetmezliği olan hastalara sıkı bir sorgulama yapıldığında %80’inin hayatının bir bölümünde hipertansiyon ile tanıştığı görülür. 

• Niçin Nefrolojik check-up öneriyorsunuz? 

Sonuç olarak; 
1- Bir şahısta doğumsal veya sinsi seyreden primer bir böbrek hastalığı varsa, ortaya çıkartmak için, 
2- Diabet varsa böbrek bozukluğu oluşmadan önce önlemeye çalışmak ve tedavi etmek için, 
3- Hipertansiyonlu hastalarda böbreklerin durumunu araştırmak için, 
Nefrolojik ( böbreğe ait ) check-up uygulanmalıdır. 

• Bu konuda neler yapılabilir?

Toplumun bu yönde aydınlatılması için nefrologlar ve diyaliz hekimlerince gayret sarf edilmelidir. Gelişmiş ülkelerde dahi ancak son yıllarda bu konuya önemle eğilinmekte ve sonuç olarak böbrek yetmezliği oranında bir miktar düşüş gözlenmektedir Sadece ciddi yapılmış ve iyi değerlendirilmiş bir idrar analizinin bile şahsın böbrek hastalığı olup olmadığını göstermede iyi bir rehber olabileceği asla unutulmamalıdır.